Experimenteren met vrijheid en vreugde.
Een van de typische elementen van Jezus’ leer en praxis is de navolging. En dit is op de eerste plaats heel praktisch: achter Jezus achterna gaan op zijn tocht door Palestina. Voor zijn leerlingen was dit heel concreet.
Jezus nodigt zijn volgelingen uit tot een bijzondere levensstijl, ook al zal die niet door allen worden gewaardeerd. Het is een levensstijl, een manier van leven, waarin de puurheid van het evangelie centraal staat. Jezus nodigt zijn volgelingen uit te experimenteren met vrijheid en onafhankelijkheid t.o.v. menselijke middelen, menselijk opzicht. We staren ons soms blind op onze beperkte menselijke middelen. Arbeiders zijn er weinig, maar de oogst is groot. Dat zal altijd zo zijn. We kunnen focussen op het kleine aantal arbeiders, maar beter kunnen we kijken naar de grootheid van de oogst: zoveel mogelijkheden, zoveel kansen!
Jezus nodigt uit tot een grensverleggende levensstijl waarbij we uiteindelijk alle berekening moeten loslaten, anders houden we het niet vol. Dat vraagt durf: de durf om iets te verliezen, bestaande zekerheden in vraag te stellen en los te laten, de durf ook om iets nieuws te beginnen.
Jezus nodigt uit de vreugde van het evangelie te exploreren, in alle eenvoud. Die eenvoud heeft een zuiverende werking: zij laat zien wat overbodg is en wat niet, wat nodig is, wat kan gemist worden. Het verschil tussen het noodzakelijke en dat wat niet echt nodig is, wordt duidelijker. En Hij zegt daarbij: maak je niet te veel ongerust. Laat je vooral leiden door het Woord, door de gedachte dat je gezonden bent. God gaat je voor op deze tocht; in zekere in hoef je niets anders te doen dan te volgen.
Jezus volgen heeft een bevrijdend effect: de ballast die je meesleurt, wordt alsmaar minder. Mensen komen terug tot de basis van het leven, ook tot nieuwe verbondenheid: armoede maakt solidair en helpt te delen met anderen. Zo geraak je als vanzelf met anderen verbonden.
Dan is de tijd rijp om te prediken, anderen deelgenoot te maken van de vreugde die in je leeft. Het is wellicht de grootste uitdaging van de kerk op dit moment: de lockdown van ideeën en structuren verlaten, zelfs van onze meest vertrouwde discussiepunten, onze gewoonten in de pastoraal, de manier van leven in onze christelijke gemeenschappen. Dominicus, stichter van de predikbroeders, was door een heel diepe contemplatie tot een heel andere houding gekomen. Hij was wellicht van zoveel losgekomen in zijn leven, leeg van zichzelf maar vol van God en van liefde voor mensen, dat hij aandachtig was geworden voor de noden van zijn tijd, vooral voor de noden van anderen, armen, maar ook zondaars.
Echte contemplatie maakt mobiel. Domincus berekende het niet allemaal zelf wat hij wilde doen. Hij had gemakkelijk carrière kunnen maken in de kerk van zijn tijd. Hj koos ervoor van zich te laten verassen door God. En God bracht hem daarheen waar hij zelf niet van plan was te gaan. Misschien moeten wij een andere strategie volgen in deze tijd. Paulus VI, in Evangelii nuntiandi, noemde de Heilige Geest de protagonist van de evangelisatie. In plaats van te werken voor God, moeten we misschien leren meewerken met God en gaan waar Hij ons toe leidt.
God is de meester van het onmogelijke. Hij kan het aanschijn van onze aarde veranderen. Hij kan gemeenschappen nieuw leven inblazen. Mensen die in zijn Naam op weg gaan, zullen middelen vinden om mensen de troost en de bemoediging te geven die zij nu nodig hebben. Het gaat erom een nieuwe schepping te zijn, zegt Paulus. God laten scheppen is de hoop van elke verkondiging. Het is ook jezelf laten herscheppen door de Geest en openkomen voor zijn visie. Dan zullen we heel anders kijken naar de realiteit: die kunnen we niet zomaar veranderen, we kunnen er wel voor kiezen om er heel anders naar te kijken.
Patrick Lens o.p.
