Soms zijn er kleine gebaren die ons onbeduidend lijken, maar die ons uiteindelijk zullen bijblijven voor de rest van ons leven. Een ervan komt me hier voor de geest. Toen ik kind was en samen met mijn grootmoeder bij haar thuis kwam, doopte deze steeds haar vingers in een klein wijwatervat naast de voordeur, vervolgens keerde ze zich naar mij of een van haar andere kleinkinderen en nodigde ons uit eveneens een kruisteken te maken. Het was haar manier om te zeggen: “Vrede aan mijn huis”. Het was belangrijk niet te vergeten dat we niet enkel in haar huis binnentraden, maar ook in een verblijfplaats waar God aanwezig was.
Dit eenvoudige kruisteken drukte haar wens uit dat het Evangelie dagdagelijks beleefd zou worden te midden haar familie. Het behoeft geen betoog dat onze families complexe realiteiten zijn. We hebben elkaar niet gekozen en toch moeten we proberen samen te leven. Om het leven aan te leren is de familie een essentiële plek. In het hart van onze families hebben wij geleerd om samen te leven, om te ontdekken dat ieder recht heeft op zijn of haar plaats. In het hart van deze primaire relaties, in het hart van elke verwantschap, vinden we zowel vreugde als spanning, maar ook de ontdekking van een geheel aan regels en waarden die zorgen voor het welzijn van het ganse huishouden.
Dit is zonder twijfel een van de redenen waarom Christus ons uitnodigt te zeggen: “Vrede aan dit huis”. Maar waarover gaat het hier eigenlijk? Is de vrede van God zo anders dan de vrede van mensen? Waarin verschilt de ene van de andere? Wanneer ik besluit om – na een dispuut of een conflict – niet te blijven steken in een spiraal van geweld, dan ben ik een bron van de vrede die ik zelf verkies te beleven. De vrede van Christus, zoals we die aan elkaar toewensen tijdens onze eucharistievieringen, is van een heel andere soort. Wij liggen niet aan haar oorsprong. Deze vrede is ons vooreerst gegeven. Ze komt van iemand anders dan van ons, en wij zijn er slechts de dragers en de boodschappers van. Het is alsof de vrede van God steeds van de ene mens naar de andere gaat. De mens is daarbij de middelaar van wat hem of haar overstijgt. De mens ontvangt een geschenk dat zo wonderlijk is, dat hij het niet voor zichzelf kan houden. Zo gaat het eveneens met de liefde; ook deze vermenigvuldigt zich wanneer ze gedeeld wordt. Ik zou zelfs zo ver durven gaan als te stellen dat de vrede Gods besmettelijk is. Ze kan zich verspreiden als een virus van geluk dat elke persoon raakt die haar ontvangt. Het is een vrede die onze onderlinge verschillen respecteert. Want wanneer ik Gods vrede toewens aan een ander, dan erken ik hem of haar niet enkel als anders maar ook als iemand die recht heeft op de plaats die hem of haar toekomt in dit leven. In andere woorden, het is als zeggen tot de ander: “je bent wie je wordt, en ik verheug me met jou”. Ik ben met jou, aan je zijde bij je innerlijke strijd of wanneer je een pijnlijke, moeilijke periode doormaakt. Ik ontken jouw werkelijkheid niet, maar ik aanvaard deze en vergezel je, ik ben met jou ook al weet ik dat “ik” nooit “jij” zal zijn. Jij bent op jouw plaats, en ik op de mijne. We verschillen van elkaar. Er is geen eenwording tussen ons, maar wel de ruimte die nodig is opdat de onderlinge tederheid zich kan uitdrukken en beleefd worden. Opdat die vrede van God beleefd kan worden, volstaat meestal een blik, een aanraking, een eenvoudig woord. Het zijn kleine wonderen die men aan elkaar kan voltrekken, of men nu in goede dan wel minder goede gezondheid verkeert. Bijvoorbeeld: de uitdrukking “I love you” bestaat uit acht letters, maar kan daarmee een oceaan aan gevoelens oproepen. De vrede van Christus kan leiden tot een diepe, innerlijke vrede, een vrede die ons kan helpen een zekere sereniteit te vinden of te hervinden, ondanks de moeilijkheden waarmee we soms worden geconfronteerd. Dat de aanstekelijkheid van deze vrede ons moge bezielen, dat we er de dragers van mogen worden, en dat we ze ons eigen mogen maken. Het is die vrede die ons in staat zal stellen te erkennen dat “het Rijk Gods nabij is”.
