Wat een intrigerend beeld in die eerste lezing: een vrouw, bekleed met de zon en de maan aan haar voeten, en een kroon van twaalf sterren. Mysterieus is dat. Toch is de kern van de zaak vrij duidelijk. Het boek Openbaring waaruit de tekst is genomen, is geschreven omstreeks het jaar 100. De eerste christenvervolgingen zijn reeds losgebarsten in Rome, en men voorvoelt dat het ergste nog moet komen. De verteller schildert in vreeswekkende beelden de botsing tussen de heersende samenleving en de kleine groepen christenen. Het stelt deze botsing voor als een strijd op leven en dood.

Er zijn de sterken die met hun staart de sterren van de hemel kunnen vegen en de zwakken die weerloos zijn als de vrouw in barensnood. Maar de boodschap luidt dat het kwetsbare, het zwakke, niet ten onder zal gaan. Het is een vrouw, zegt de schrijver, een machteloze vrouw, die het kwaad in de wereld zal overwinnen. Een vrouw die het uitschreeuwt van pijn in haar barensweeën maar die nieuw leven brengt. Ondanks de draak die klaar staat om het kind te verslinden.

Het beeld geldt voor alle tijden. Telkens weer worden kinderen verslonden door de draak van de honger, de armoede, het seksueel misbruik. Telkens weer worden zwakken gedumpt in de vergeetput van de geschiedenis. En toch baart de vrouw haar kind. Zij belichaamt het geloof dat een ander leven mogelijk is.

Er zijn inderdaad mensen die dit vertrouwen delen. Niet omdat ze zo zeker zijn dat de nieuwe tijd komt: de draak staat klaar om toe te slaan. Maar omdat het verlangen naar gerechtigheid hen op sleeptouw genomen heeft. En omdat dit verlangen sterker is dan wat dan ook.

Het beeld van die barende vrouw, oog in oog met de dreigende draak: het spreekt van een ongelooflijke innerlijke kracht. Ik heb altijd een weerstand gevoeld tegen die misselijk makende zoeterigheid waarmee Maria vaak bekleed is geworden. En waarmee tevens een soort vroomheid werd gepromoot van geloof in mirakelen die vanuit de hemel geregisseerd worden.

Het beantwoordt geenszins aan de beelden die we vandaag uit de Schrift meekrijgen. God maakt niets goed. De wereld is het toneel waar mensen de dienst uitmaken. God is niet de anti-draak. Niet een supermacht die nog sterker is dan de draak van haat en geweld. Het gaat in het Bijbelse verhaal om een heel andere macht. Er is sprake van weerbaarheid en van een geest van verzet tegen de afgoden die mensen tot slaven maken.

Wordt Maria niet vaak misbruikt als het toonbeeld van een vertrouwen dat God alles goed zal maken. Dat is toch niet het beeld van die barende vrouw uit de eerste lezing. Ze belichaamt een krachtige houding om gelovig in het leven te staan. Om te streven naar gerechtigheid. Daarom is die ontmoeting tussen Maria en Elisabeth zo betekenisvol. Beide vrouwen belichamen ieder op haar manier de mogelijkheid van het onmogelijke. Van nieuw leven dat ze dragen, als beeld van een nieuwe wereld. Deze vrouwen staan symbool voor een geschiedenis van gerechtigheid die doorgaat.

Dat bedoelt de auteur van de eerste lezing met dat geheimzinnig zinnetje op het einde waar hij zegt dat de vrouw vlucht naar de woestijn waar ze een plaats heeft, door God bereid. Woestijn staat symbool voor een leven waar mensen niets anders hebben dan elkaar. Geen macht, geen gebouwen, geen invloed, geen diplomaten om akkoorden af te sluiten. Maar enkel elkaar: mensen die op elkaar zijn aangewezen en die op die manier leren wat het leven van hen vraagt. Zorg voor elkaar, zorg dat niemand achterblijft, dat niemand aan zijn lot wordt overgelaten. En de vrouw staat voor de kerk. Niet het instituut kerk, maar de gemeenschap van al diegenen die mensen van God willen zijn. Daarom is de woestijn de plaats die haar door God is bereid.

Daarom vieren we feest: om al die mensen rondom ons die ons door hun inzet herinneren een de toekomst waaraan we kunnen bouwen.