Op deze eerste adventszondag mogen we weer dat prachtig visioen van Jesaja horen. God wijst de volken de weg en ze betreden zijn paden. Recht wordt gedaan en alle oorlogswapens worden omgebouwd tot werktuigen voor de landbouw. Zwaarden tot ploegscharen, speren tot sikkels. Niemand die nog oorlog leert.

Voor de joden staat Jeruzalem symbool voor deze droom van recht en vrede. De liturgische kalender houdt ons bij het begin van de advent deze droom weer voor ogen. Ongeacht de concrete omstandigheden waarin we leven. In weerwil van het geweld en de oorlogen die op zovele plaatsen in onze wereld mensen teisteren. Misschien is het wel juist in dergelijke omstandigheden van belang dat we ons die droom herinneren. Dat we ons herinneren waartoe we opgeroepen worden. Misschien is het de wijsheid van de liturgie om ons ervoor te behoeden mee te gaan in de dodelijke logica van geweld, die zo gemakkelijk de overhand neemt.

De lezing uit Jesaja verwoordt het recht- en het vredesverlangen met prachtige heldere beelden.

Het evangeliefragment dat we vandaag horen is veel moeilijker te doorgronden. Wat wordt hier eigenlijk gezegd en bedoeld?

Als we het  letterlijk verstaan, dan slaan we hopeloos in een knoop.

Vooreerst klinkt het heel onheilspellend: de eindtijd is nabij.

Daarnaast is het bizar: Er wordt gesproken over de terugkeer van de Mensenzoon.

Dat is een titel die op Jezus slaat. Maar waarom zouden leerlingen uitzien naar de wederkomst van de Heer, terwijl Hij in hun midden aanwezig is? Hij is met hen aan het spreken.

Er wordt aangenomen dat het evangelie van Matteüs geschreven is na de val van Jeruzalem, na de verwoesting van de tempel. Dat was voor de joodse wereld een catastrofe. Denk maar aan Jesaja die het visioen van een samenleving in harmonie met God en omgeving precies op de tempelberg in Jeruzalem situeert.

Maar dat alles is een ruïne. Verwoest door het Romeinse leger.

Onze joodse evangelist Matteüs ziet dit dan ook als het einde van een tijdperk.

In hoofdstuk 24 waaruit ons fragment komt klinkt een echo van die dramatische gebeurtenissen.

En Matteüs wijst er op we nu moeten kiezen. Kiezen voor het nieuwe dat met Jezus begonnen is. Sommige joden zullen verder handelen zoals voorheen en hebben er geen oog voor dat de situatie compleet is veranderd.

Zoals in de tijd van de zondvloed met Noah. Er zijn mensen die gewoon verder gaan met hun leven. Zonder oog te hebben voor dramatische gebeurtenissen. Gewoon doen zoals vroeger, de gekende sporen verder bewandelen zonder er bij stil te staan waartoe die leiden.

Matteüs roept op tot waakzaamheid voor wat zich aandient. De tekenen van de tijd lezen. Zien wat er gebeurt. Er klinkt een hoge graad van urgentie in heel dit 24ste hoofdstuk uit zijn evangelie: nu is het te doen; nu moeten er moedige keuzes gemaakt worden.

Het is nooit gemakkelijk om de veiligheid van wat vertrouwd is achter te laten. Om zich open te stellen voor een toekomst die nieuwe vragen aan ons stelt.

De aanmaningen van Matteüs gelden voor ons evenzeer als voor zijn tijdgenoten:

waakzaam zijn, moedige keuzes maken, het vertrouwde durven achterlaten, uitzien naar de komst van de Levende Heer.

Er zijn vandaag tal van situaties waarvoor het goed is alert te zijn omdat ze het leven, het samenleven van mensen en de droom van het Rijk Gods op het spel zetten. Er zijn in onze samenleving en in de hele wereld zo’n grote tegenstellingen, zoveel gewelddadige conflicten. Ook de klimaatopwarming is een problematiek die vandaag reeds miljoenen slachtoffers maakt. En waarvan toch nog altijd te weinig mensen de urgentie voelen. Niet inzien hoe hoogdringend het is om nu uit onze comfort-zone te komen en keuzes te maken die niet altijd gemakkelijk zijn. Er zijn er die eten en drinken en huwen en uithuwelijken noteert Matteüs. Die doen alsof het allemaal bij het oude kan blijven, die aan hun levensstijl en gewoonten niets ingrijpend willen veranderen.

Elke advent roept ons op om uit te zien naar de komst van de Levende. Om te kiezen voor het leven en solidair te zijn met leven dat bedreigd wordt. Mag onze solidariteit met bedreigd leven deze advent ook intergenerationeel zijn? Mag het een moedige keuze zijn om mee te bouwen aan een toekomst voor de generaties die na ons komen? En mogen we in die keuze voor het Leven, de Levende ontdekken? Hij is te vinden waar niemand Hem verwachtte