Het is voor ons niet vanzelfsprekend een ‘gekruisigde' én een 'verrezene' te belijden. Dat was het voor degenen die zo nabij betrokken waren evenmin. De apostelen hebben er lang, heel lang over gedaan om alles wat ze met Jezus hadden meegemaakt, een plaats te kunnen geven in hun leven. De betekenis van wie Jezus vóór zijn dood was geweest en wie hij ná zijn verrijzenis nog steeds was, drong pas heel langzaam en moeizaam tot hen door. Nochtans had Jezus uitvoerig het woord genomen tijdens de laatste maaltijd met zijn vrienden, om wat te gebeuren stond, aan hen te verduidelijken. Tijdens die afscheidsgesprekken legde hij er de nadruk op, dat een leven als het zijne wel moest eindigen in marteling en executie. Dat is de consequentie van mijn boodschap en mijn liefde, zei hij, ik moet daar doorheen, pas dan kan ik verheerlijkt worden, pas dan kan ik terug naar mijn Vader. Jezus werd tijdens zijn toespraak onderbroken door leerlingen die het nog niet snapten, en er – op zijn zachtst gezegd – niet gerust in waren. Ze bleven met hun angst zitten, ook al had hij hen uitdrukkelijk proberen gerust te stellen.

Welnu, het evangelie van vandaag komt uit die afscheidsgesprekken van Jezus, zoals de evangelist Johannes ze heeft opgetekend. De tekst is zo rijk dat hij stof biedt aan veel preken. Ik zou me vandaag willen beperken tot twee uitspraken die slechts enkele verzen van elkaar verwijderd staan, en elkaar schijnen tegen te spreken. Enerzijds zegt Jezus: “In het huis van mijn Vader is ruimte voor velen”, en anderzijds, een beetje verder, “Ik ben de weg, de waarheid en het leven”. Gaat dat wel samen? Kan je zeggen dat veel mensen erbij horen, en tegelijk dat alleen wie Jezus erkennen als de ware weg in het leven, uitverkoren zijn? Met andere woorden, kan je tegelijk insluiten en uitsluiten? Of is dat hier een valse tegenstelling?

“In het huis van mijn vader is ruimte voor velen”. Een kort zinnetje vol diepe betekenis. Vooreerst: het huis van mijn vader, wat wil Jezus daarmee zeggen? We mogen hier denken aan wat de ‘hemel’ wordt genoemd. De geborgenheid in God, na ons leven. Die wordt voorgesteld als een huis, een thuis, een warme plek, waar het goed toeven is, waar ik niet alleen zal zijn. Daar is ook geen sprake van zij en wij, alleen van wij, kinderen van de ene Vader. Wat een mooie beeldspraak. Daarom wordt die troostende tekst ook gebruikt bij christelijke begrafenissen. Het was zeker de betekenis die Jezus voor ogen had, als hij zei: “Ik ga heen om een plaats voor u te bereiden. En als Ik ben heengegaan en een plaats voor u heb bereid, kom Ik terug om u op te nemen bij Mij, opdat ook gij zult zijn waar Ik ben.”

Maar als Jezus het over zijn leven heeft, denkt hij bij ‘het Vaderhuis’ niet alleen aan de hemel, maar ook aan de aarde, aan de wereld, aan de mensen in hun lief en leed, waar hij zich met hart en ziel aan gewijd heeft. Daar is het de plaats die God door en voor ons wil, de wereld van vrede en gerechtigheid voor allen. In de nieuwe versie van het liedboek Zingt Jubilate staat een lied over die plaats. Het is een goede beschrijving van dat aardse Vaderhuis. Het gaat als volgt: “Waar is de plaats die vrede lacht, waar wordt aan mensen recht verschaft, waar is de God die leven geeft, in elke mens die liefde deelt. Ik zoek de plek waar vrijheid heerst, waar elke mens van angst geneest, ik zoek de God die armen heelt, in elke mens die liefde deelt. Ik zoek het land dat vreugde heet, vrij van geweld en oorlogsleed, ik zoek de stad waar God regeert, in elke mens die liefde deelt. En in de laatste strofe wordt gezongen dat die plaats hier is, als wij daadwerkelijk liefde met elkaar delen.”

Welnu, in de hemel en op aarde is plaats voor velen, eigenlijk voor elke mens die liefde deelt, hoe verschillend men ook zij. Willen we in het aardse en het hemelse Vaderhuis thuiskomen, dan is er echt geen andere mogelijkheid dan liefdevol te leven. Die liefde wordt in Jezus heel veelzijdig, breed en diep zichtbaar. Een liefde die iedereen omarmt. Laten we dus naar Jezus kijken. Hier komen we aan het tweede kort zinnetje. Jezus zegt: “Ik ben de weg, de waarheid en het leven.” Jezus is de weg die God ons wijst, tegen de wegen die we zelf voortdurend bewandelen en ons doen verdwalen. Jezus is de waarheid die God ons geeft: hij is de weerspiegeling van Gods totale betrouwbaarheid, tegen onze menselijke mix van welles nietes. Jezus is het leven dat God ons gunt. Ook al gaan we allemaal dood, in elk van ons is er het diepe verlangen van een door God beademd leven dat die adem vast kan houden tot in eeuwigheid.

Wanneer we met Gods hulp aan de slag gaan in het voetspoor van Jezus, zijn we goed bezig. En waar we daarin falen of verkeerde wegen inslaan, hopen we op Gods barmhartigheid. Hij sluit niemand definitief buiten. Dàt doen wij alleen onszelf en elkaar aan. Amen.