De broederlijke vermaning

Wij wisten het al: Jezus was een goede psycholoog, een mensenkenner.
Hij kende de menselijke beperkingen.
“Als je broeder of zuster je iets misdaan heeft …” ja, ook zulke dingen voorzag Hij.
Hij was realist genoeg om te voorzien dat zelf in de meest hechte gemeenschap problemen kunnen rijzen.  Daarom schetst Hij een draaiboek,  een methodiek te gebruiken bij een conflict.  Als je het goed bekijkt,  ga je vaststellen dat de aanpak geldt voor alle gemeenschappen: zowel in familieverband als op het werk, in een vereniging, in de kerk.
“Als je broeder je iets misdaan heeft …” Ja, wat dan ?

“Dan hoef je het niet meteen aan de grote klok te hangen” zegt Jezus. Dus niet aan de schandpaal, niet breed uitgesmeerd in de krant, maar eerder de zaak onder vier ogen bespreken! Zachtjes en in der minne … En als hij niet wil luisteren? (Een situatie waar ouders met grote kinderen kunnen van meespreken.) “Trek het conflict dan open en haal er een paar getuigen bij,” zegt Jezus, “want misschien vergis je je in je oordeel en zie je ten onrechte kwaad. Misschien is het een misverstand.”  Om mensen ruimte te geven en te laten groeien, moet je vaak je eigen heilige overtuigingen opzij kunnen zetten en de weg volgen van het hart.  Niet zeemzoeterig, maar concreet en heel direct.  Hoe zou ik zelf behandeld willen worden als ik een misstap bega ?

Laat dus anderen aan het woord komen, want alles moet in het werk worden gesteld om haast en willekeur te voorkomen en om de gemeenschap te bewaren.

Pas als dàt niet lukt mag je het voorleggen aan de leiders van de gemeenschap.

(Zowel de joodse gemeenschap als de eerste christengemeenschappen werden geleid door een “raad van oudsten”, een soort wijze-mannen-raad.  Deze laatste had ook een juridisch gezag.)

Leggen zij zich niet neer bij de uitspraak van de oudsten, dan zetten die mensen zichzelf buiten de gemeenschap.  Bedoelt Jezus daarmee dat je de tegenpartij moet laten vallen ?

Absoluut niet! Wij weten hoe Jezus tegenover de heidenen, de vreemdelingen stond; Hij sloot hen niet uit.  Als die mensen Hem voor een etentje uitnodigden, ging Hij daarop in.

Dus als je broer al een hele tijd geen woord tegen je gesproken heeft, blijf hem dan toch welkom heten.

***

Maar als heel deze procedure bewijst dat Jezus een goed psycholoog was, bewijst het vervolg dat Hij ook een goede theoloog was.  Wie zou trouwens beter weten wat er zich afspeelt tussen God en de mens, dan de Mensenzoon Himself. Hij zegt “Wat jullie op aarde binden zal ook in de hemel gebonden zijn.”

 Onze praktijk van vermanen en vergeven heeft dus zijn consequenties tot bij God!

De echte vergeving – die van godswege- wordt pas voelbaar voor de mens door de vergeving van mensenwege. Gods liefde komt door mensen naar ons toe; zijn vergeving en barmhartigheid ook.  Die woorden over binden en ontbinden worden tot ons allen gesproken.

Dàt mogen we dus niet vergeten: wat wij mensen, gelovigen, doen voor elkaar, heeft verstrekkende gevolgen: het reikt bij wijze van spreken tot in de hemel!

Het evangelie van vandaag predikt vertrouwen: put eerst het vertrouwen uit in de ander vooraleer je hem of haar beschuldigt. Reken een mens niet onmiddellijk af op een misstap, maar help hem of haar terug naar het midden, naar het hart van de gemeenschap.

We moeten ervoor zorgen dat mensen erbij mogen horen, ook al hebben ze zichzelf door hun gedrag uitgesloten. Voorwaar geen gemakkelijke opdracht!

Maar soms sta je er versteld van, hoe onverwacht een conflict zich kan oplossen, soms na een kleine ingeving, een wenk, een vriendelijk gebaar …

Als twee of meer in Zijn naam samen zijn, staat Hij in ons midden! – Een beetje het tegenovergestelde van een asielbeleid, waar het erop aankomt zoveel mogelijk mensen buiten te houden. – Dan staat de deur open voor de werking van de liefde, de liefde die de enige weg is. “ Le couer a ses raisons que la raison ne connaît point!” zegt het spreekwoord; de goddelijke liefde zal altijd wel een mysterie blijven, maar wij weten dat ze bestaat en dat ze gratuit gegeven is.

Bezinning.

Mensen minnen.
’t Is hetgeen hen mensen maakt !
De Godspraak komt van binnen
Voor wie de liefde niet verzaakt.
Wie vergeeft en deelt in vreugd en smart
En zo dan vrienden maakt,
Oogst vrede in het hart!

Paul Caroen O.P.