Buitenstaanders vinden ‘vergeven’ het meest wereldvreemde én meest typische kenmerk van christenen. Ervaren we dat zelf ook zo?

We beluisterden een gekende maar ook vreemde evangeliepassage: Petrus polst hoeveel keer hij moet vergeven. Hij stelt ‘zeven keer’ voor, maar Jezus corrigeert: 70x7. Mattheüs vertelt zijn joods publiek vervolgens een parabel over geldschulden in buitensporige proporties.

Petrus doet niet zomaar een voorstel, in de Hebreeuwse bijbel die zijn toehoorders goed kennen is 7 een belangrijk getal. Mogelijk borduurt de evangelist daarop verder:

- Op de 7de dag  van de scheppingsweek rust JHWH. Israël moet die sabbat onderhouden.

- Elk 7de jaar is sabbatjaar. Dan moet men o.a. de grond laten rusten.

- Na 7 keer sabbatjaar, 7x7 - 49 jaar dus- komt een jubeljaar met schuldkwijtschelding.

- Jezus verscherpt dit Thora-gegeven: niet 7, niet 7x7 maar 70x7…

Tien jubeljaren dus? Dan zijn we vijf eeuwen verder?

Als kind leerden we bijgevolg dat we altijd moeten vergeven… Met ouder worden groeit de vraag of 490 keer iemand vergeven wel mogelijk is en/of überhaupt gewenst.

Vergeving vragen en ontvangen is om meerdere redenen moeilijk tot onmogelijk en nooit afdwingbaar. Hoe helpt die 70x7 bij onze zoektocht naar samenleven binnen het alomtegenwoordige spanningsveld van goed en kwaad, de wisselende posities van dader en slachtoffer of de ingewikkelde gevoelens van schaamte, schuld, en rancune die zo menselijk zijn?

Als volwassen gelovige beseffen we dat bij dit thema veel in het geding is. Misschien staat die 70x7 daarvoor symbool: ga er niet te los over, er zijn veel facetten aan dat vergeven, het zijn vele stapstenen op een lange weg,… en misschien is één mensenleven daarvoor te kort.

Mattheüs vervolgt met een vreemde parabel: iemand is de koning een exorbitant bedrag van 60 miljoen daglonen schuldig. Van zoveel nullen gaat het duizelen … Hoe komt een mens ooit aan zo’n gigantische schuld? Soit. De dienaar kan niet betalen, moet zijn bezit verkopen en zal -met vrouw en kinderen- als slaaf verkocht worden. Hij valt voor de koning neer en vraagt om geduld. Die krijgt medelijden, laat hem vrij én scheldt het geleend bedrag kwijt.

Wat een ongelooflijk gebaar! Vandaag zouden we zeggen: naïef, corruptie in de hand werkend, onpedagogisch … Dat laatste klopt:  de man heeft niets geleerd want grijpt een mededienaar bij de keel die hem omgerekend 0,0001666% (zero zero zero…) van diens eigen schuld schuldig is! Ondanks de smeekbede laat hij hem zelfs gevangen zetten.

De heer hoort het van ontstemde getuigen en ontsteekt in woede, confronteert de onbarmhartige met zijn gebrek aan medelijden en geeft hem in beulshanden tot hij zijn schuld betaald zal hebben.

De reactie van de parabelkoning lijkt me even extreem als de vele getallen in deze perikoop.

De parabel besluit: zo zal ook mijn hemelse vader met jullie doen als niet ieder van jullie zijn broeder van harte vergeeft.

Het kan niet anders dan dat medelijden en vergeven cruciale thema’s zijn in Jezus’ prediking. Alleen met superlatieven en duizelingwekkende getallen kan iets verteld worden over het samenleven dat God voor ogen heeft, een samenleven dat rekent met andere maatstaven dan de onze: met eindeloze barmhartigheid die het kwaad geen kans geeft …en bij nader toezien allesbehalve naïef is.

---
Voor wie is deze tekst ‘goed nieuws’ of evangelie?
---

Als getuige voel ik me opgeroepen mijn ogen niet te sluiten voor onrecht veraf en dichtbij. Ik word uitgenodigd anderen aan te spreken om recht en liefde kansen te geven.

Ik geloof in een barmhartige God die ons onvoorwaardelijk bemint, die liefde doet een appèl op mij.

Als dader voel ik me opgeroepen tot transparantie. Ik moet onder ogen zien wat ik anderen -veraf en dichtbij- aandoe. Ik kan me niet achter excuses blijven verstoppen, ik mag mijn gedrag niet minimaliseren of goed praten. Ik voel en weet dat ik moet toegroeien naar een bekentenis en/of restitutie om met mezelf en mijn medemens in het reine te komen. Misschien kom ik ertoe vergeving te vragen, met alle begrip wanneer mijn slachtoffer me die niet kan geven.

Ik geloof in een barmhartige God die me onvoorwaardelijk bemint, die liefde doet een appèl op mij.

Als slachtoffer voel ik me uitgenodigd tot erkenning van mijn kwetsbaarheid die ik deel met alle mensen, ook met de dader.  Ik voel en weet dat ik vroeg of laat aan de slag moet met mijn rancune, mijn kwetsuren, mijn angsten. Ik weet me uitgenodigd tot barmhartigheid, tot afzien van wraak, tot het geven van nieuwe kansen wanneer de ander me dat vraagt… Ik hoor ook het moeilijke appèl dat me uit mijn slachtofferschap kan bevrijden: vergeving, ook als de ander me dat niet vraagt.

Ik geloof in een barmhartige God die mij onvoorwaardelijk bemint. Die liefde heelt mijn kwetsuur en doet een appèl op mij.