Opnieuw beginnen
Van een chaos een leefbare kosmos maken, daar was God goed in. In zes dagen ordende Hij wat woest en doods was tot een leefbare wereld. Om er vervolgens op de zevendag dag van te genieten. Toen moord- en doodslag onder de mensenkinderen de kosmos weer tot chaos dreigde te maken, besloot God tot een ‘reset’, een regenvloed die veertig dagen en nachten duurde. Opmerkelijk dat het herstellen van de wereld drie weken langer duurde dan het scheppen ervan.
Acht mensen overleefden de zondvloed in een door Noach eigenhandig gebouwde ark. Noach en zijn vrouw, drie zonen en hun vrouwen. Hier speelt de getalssymboliek een rol. De zeven dagen waarin de schepping voltooid werd maakt het getal zeven tot het getal van de volheid. Het daaropvolgende getal acht is het getal van een nieuw begin. De vaak achthoekige doopkapel in een kerk of achtzijdige doopvont herinneren ons eraan. Met acht mensen maakte God na de zondvloed een nieuw begin.
Op het eerste gezicht is het opmerkelijk dat God spijt had van zijn drastische ingreep om de hele schepping in veertig dagen teniet te doen. Dat Hij spijt had kun je opmaken uit zijn belofte dat de wateren nooit meer zullen zwellen tot een vloed om al wat leeft te verzwelgen. Het was eens en nooit meer. Al lijkt me dat geen bijbels argument om de gevolgen van de klimaatcrisis te negeren.
Een ander opmerkelijk feit uit de Genesislezing is dat God niet alleen een nieuw verbond sluit met Noach en zijn zonen (hun vrouwen moeten we er maar even bijdenken) maar ook met alle dieren die uit de ark kwamen. Met alle levende wezens, staat er. Drie keer staat het er zelfs. De mens mag dan de kroon op de schepping zijn, het nieuwe verbond gaat God met alle levende wezens aan. Gods verbond geldt voor alles wat leeft.
Het nieuwe verbond dat God aangaat is daarom niet zozeer een contract alswel een belofte. En om zichzelf eraan te herinneren zal de regenboog voortaan voor Hem een teken zijn. Een kleurrijk goddelijk geheugensteuntje dat ontstaat, zo leert de natuur ons, als het tegelijk regent en de zon schijnt.
Veertig dagen waren er nodig om de verdorven wereld te zuiveren tot een nieuwe kosmos die naar Gods bedoeling was. In dat licht zijn de veertig dagen waarin Jezus moest zien te overleven in de woestijn, ook te beschouwen als een periode van loutering. Maar waarvan moest Jezus dan gezuiverd worden? De evangelist Marcus beschrijft deze loutering in slechts drie zinnen. Van vasten en grote honger is geen sprake, zoals bij Mattheus en Lukas. Hoe satan Jezus op de proef stelde wordt niet vermeld, wel dat engelen Jezus dienden. Het tempo dat het evangelie van Marcus kenmerkt, laat veel vragen onbeantwoord. Dat geeft ons de gelegenheid om zelf eerst naar antwoorden te zoeken. Het evangelie van Marcus is geen gespreid bedje. Je zult het zelf moeten opmaken.
Het lijkt erop alsof Marcus zichzelf niet de tijd gunt om dieper op motieven en omstandigheden in te gaan. Haast is geboden. Marcus is de evangelist van grote stappen en voortvarendheid. Meteen na Jezus woestijnervaring klinken de eerste woorden die Jezus spreekt in het Marcus evangelie: ‘De tijd is vervuld en het Rijk Gods is nabij; bekeert u en gelooft in de Blijde Boodschap’. Wat dat Rijks Gods en de Blijde Boodschap behelst zal de lezer duidelijk worden als die verder in het evangelie leest: God is trouw, houdt zich aan zijn verbond met alles wat leeft en verlangt van ons dat we hetzelfde doen. De schepping behoeden en bewaren zodat Gods rijk er groeit. En bloeit.
