Vanaf het prille begin van het christendom tot op vandaag hebben zovele generaties van christenen, overal ter wereld, geprobeerd om de merkwaardige parabel van Jezus over het onkruid tussen de tarwe te begrijpen en in hun leven toe te passen. Ook wij, die Jezus willen navolgen, worden opgeroepen dat te doen. Dat is niet vanzelfsprekend, want de parabel gaat in tegen het gezonde boerenverstand. Letterlijk. Elke boer zal je zeggen dat je wel degelijk het onkruid moet verdelgen om de goede gewassen gezond te laten opschieten. Op welke manier dit moet gebeuren, staat vandaag ter discussie. Maar daar gaan we het nu niet over hebben. In elk geval symboliseren onkruid en tarwe hier het kwade en het goede, het negatieve en het positieve. Ook ons spontaan moreel gevoel zegt ons dat wij het kwaad niet zomaar mogen laten gedijen. Waar zouden we dan uitkomen? En toch gaat de parabel daar blijkbaar tegenin. Laat het onkruid tussen de tarwe staan, kies niet voor de harde en directe uitroeiing van het kwaad. Wees geduldig in de groeitijd. Laat het uiteindelijke oordeel aan God over. Hoe moeten we dat begrijpen?

De niet rekenende milde zaaier

De verhalen die Jezus vertelde zijn dikwijls aanwijzingen voor de plaats waar Hij zich bevindt. Als Hij in het rijke laagland wandelt waar grote boerderijen met hard werkende tot slaven gereduceerde pachters leven, vertelt Hij een parabel over een man die naar een vreemde streek ging en alles aan de rentmeester overliet. De parabel die vandaag wordt gelezen verwijst duidelijk naar de schrale gebieden in het hoogland. Beneden is de grond vruchtbaar, er groeit allerlei graan, er is fruit, er zijn druiven en wijn in overvloed. De hoger gelegen gebieden zijn schraal met een dun schilferig laagje grond op de rotsen. Hier kan men enkel wat spelt winnen, kan men bijen kweken en enkele geiten houden die de sprietjes en het onkruid afknabbelen. Op deze hogere gebieden werd ook heel anders geboerd. Eerst werd er gezaaid en pas daarna geploegd want met al die stenen is eggen niet mogelijk en dus probeert men op die manier de korrels in de grond te krijgen. Men zaaide ook overal: zowel op de plaats waar voetgangers nadien een wegje maakten als waar distels en bramen groeiden, want die zou men later toch omploegen. Het onkruid groeit sneller dan het graan en dreigt het te overwoekeren (dat is nu eenmaal de definitie van onkruid).

 “Mijn juk is zacht en mijn last is licht.” Het is zoveel makkelijker dit te zeggen dan te beleven, vooral wanneer we de indruk hebben dat de hemel ons zonet op het hoofd is gevallen. We kunnen ons in de war voelen, verloren, eenzaam. Gelukkig voor ons hebben we ons geloof, het vertrouwen in God die zich openbaart in Jezus Christus en die ons bevestigt: “Mijn juk is zacht en mijn last is licht.”

Maar op welke manier is het juk van de Heer licht? Er komt een oud verhaal in me op, dat goed deze stelling van Jezus samenvat. Op een dag ziet een man een klein kind dat op zijn rug een ander kind draagt, dat kreupel is. Het kind zwichtte haast onder het gewicht en ging maar traag, heel traag vooruit. Niet veel om gelukkig over te zijn, zo zou je denken. Maar ze waren het wel, en ze straalden hun geluk ook uit. “Dat is best een zware last die je daar draagt”, zo zei de man tot het kind. “Welnee meneer”, aldus het kind, “dit is mijn kleine broer”. De wijsheid van dit kleine kind deed onze man verstomd staan. In zijn eigen woorden herinnert dit kind ons eraan dat wat ons redelijkerwijs zwaar kan lijken, en het ook in werkelijkheid is, dikwijls lichter wordt wanneer het beleefd wordt met liefde. Wanneer de liefde in het hart van onze inspanningen staat, is de last geen last meer maar een levenservaring.

Het geheim van onze verborgen God 

Als we bij het beluisteren van de eerste lezing onze pikante fantasie even in toom hielden, hoorden we een verhaal over vergaande gastvrij­heid. Het mag dan al waar zijn dat, meer naar het Zuiden toe, gastvrijheid een hoger gewaardeerde bur­ger­deugd is dan hier in het kille, alles volgens afspraken geor­ganiseerde West-Europa. Toch is er bij het hartelijke logies dat een echtpaar de pro­feet Elisa aanbiedt, wel een kantteke­ning te plaat­sen.

Profeten zijn, ook reeds in het Oude Testament, dikwijls rare snuiters. En niet alleen door hun gedrag of hun uiterlijke verschijning. Soms werd een profeet door het brede publiek als een heilige man Gods op handen gedragen. Mis­schien waren de buren wel een tikkel­tje jaloers als zo'n bijzonder iemand ergens gere­geld over de vloer kwam.

Het heeft even geduurd vooraleer ik vat kreeg op de lezingen van vandaag, van Jeremia en Matteüs, vooral dan op hoe we die oude teksten kunnen toepassen in ons leven. Eigenlijk is het naar aanleiding van een moeilijke situatie die ik onlangs voorgelegd kreeg, dat de inhoud van de lezingen mij duidelijker werd. En dat op een indringende manier.

Weest niet bang

Jezus Christus lijkt vaak te zijn verrast door wat hij in de wereld ontdekte.  Er wordt ons verteld dat Hij verrast werd door ongeloof. Hij was verrast als mensen twijfelden aan Gods waarachtigheid of goedheid. En wat Hem blijkbaar ook getroffen heeft: mensen hadden zoveel angsten. Christus zag overal waar Hij keek duidelijke tekenen van angst of vrees. Dit was op ieders gezicht te zien.

Ook vandaag gaan vele mannen en vrouwen gebukt onder allerlei angsten. Sommigen zijn bang om failliet te gaan, en dus gaan we hard werken om in te spelen op de ups en downs van de beurs, om onze job veilig te stellen en om de toekomstige waarde van ons onroerend goed te verzekeren. Sommigen ontwikkelen een fobie voor alle mogelijke ziektes die onszelf of onze familieleden zouden kunnen  treffen. Sommigen mijden contacten met bepaalde mensen omdat we vrezen dat deze contacten en toe zullen leiden dat we uitgesloten worden uit de sociale groep waarin we actief zijn en zo vrienden zullen verliezen. Ook tieners kennen deze zorgen. Is de angst om een buitenstaander te zijn niet de belangrijkste reden van hun activiteiten op sociale media? We hebben schrik om bespot te worden, om veracht of uitgelachen te worden. We gaan tot het uiterste om sociale afwijzing te voorkomen. We zijn bang voor oorlog. We maken ons zorgen over aardbevingen en overstromingen. We maken ons zorgen over niet trouwen of wel trouwen en dan in  relatieproblemen terecht komen. We maken ons zorgen over het al dan niet hebben van kinderen en de problemen van het ouderschap.

Lees meer...

Ten diepste geraakt

Jezus werd  tot in zijn ingewanden beroerd toen hij de vele mensen zag die uitgeput en hulpeloos waren.   Deze ontroering was een drijfveer in zijn leven.  Zijn ontmoetingen met vermoeide, machteloze en de gestruikelde mensen moeten grote indruk hebben nagelaten.  Daarom aarzelt Matteüs niet om zelfs de wonderen van de Messias op Jezus toe te passen : Blinden schenkt hij perspectief. Doven kunnen de bevrijdende boodschap van God horen.  Verlamden staan op.  

Van deze messiaanse barmhartigheid getuigen ook Jezus’ medestanders.  Hoewel zij geen dokters of therapeuten zijn, worden zij uitgestuurd naar ‘de verloren schapen’.  Hoewel zij maar met twaalf zijn, is de oogst opmerkelijk.  Zij lopen immers niet weg van zieken en vermoeiden maar ontmoeten hen en zijn hen nabij. Zij genezen en ondersteunen hen, laten hen opnieuw perspectief ontdekken.  En dit allemaal gratis.